طرح‌های پژوهشگاه فضایی ۲ رتبه برتر جشنواره خوارزمی را کسب کرد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پژوهشگاه فضایی ایران، در سی و پنجمین جشنواره بین المللی خوارزمی رتبه دوم نوآوری به طرح پژوهشی با عنوان «طراحی و ساخت بستر آزمون بارگذاری فشار صوت» و رتبه دوم پژوهش‌های کاربردی به طرح «آشکارساز قابل حمل ترکیبات شیمیایی ممنوعه برای ارتقای امنیت اجتماعی» اختصاص یافت. این در حالی است که در سی و چهارمین دوره جشنواره خوارزمی نیز دو رتبه برتر در طرح‌های توسعه‌ای و پژوهش‌های کاربردی به پژوهشگاه فضایی اختصاص یافته بود.

حسین صمیمی رئیس پژوهشگاه فضایی ایران در خصوص طرح « طراحی و ساخت بستر آزمون بارگذاری فشار صوت» توضیح داد: مطابق استاندارد بین‌المللی ECSS، انجام آزمون بارگذاری آکوستیک محیط بازتابنده به عنوان یکی از آزمون‌های محیطی مشروط به وجود شرایطی از قبیل میزان آلودگی صوتی بخش داخلی فیرینگ حامل، الزام شده است. در این آزمون، پاسخ و عملکرد تجهیزات در مواجهه با انرژی آکوستیک به‌وجود آمده در طول عملیات پرتاب مورد بررسی قرار می‌گیرد.

وی در خصوص اهمیت این طرح افزود: اثبات شده که صوت به عنوان یک منبع انرژی با ذات موج اتفاقی تمامی تجهیزات را تحت تأثیر قرار داده و با توجه به ضریب جذب مواد می‌تواند باعث تخریب برخی از قطعات شود. به‌ویژه تجهیزات حساس ماهواره‌ها از جمله سلول‌های خورشیدی، عملگرهای مکانیکی و مدارهای مخابراتی و الکترونیکی در مقابل این منبع انرژی بسیار حساس هستند. از این‌رو، آزمون بارگذاری فشار صوت یکی از آزمون‌های مهم محیطی به شمار می‌آید.

صمیمی اظهار داشت: این طرح موفق به ثبت ۵ مورد اختراع و کسب ۳ تاییدیه علمی شده است.

رئیس پژوهشگاه فضایی در مورد طرح دوم نیز گفت: طراحی و ساخت سیستم آشکارساز قابل‌حمل مقادیر ناچیز مواد، بر اساس تزریق حرارتی خودکار نمونه‌های حقیقی به کروماتوگرافی گازی سریع بدون ستون، جفت شده با تله و شتاب‌دهنده یونی همراه با طیف‌نگار جامع یکپارچه به منظور ثبت و آنالیز میدانی و بلادرنگ داده‌ها انجام شده است.

وی تصریح کرد: با توجه به اینکه آشکارساز طراحی شده از نوع آشکارسازهای شیمیایی است، تمامی نمونه‌ها پیش از آنالیز باید به فاز گازی تبدیل شوند. تبخیر معمولاً با افزایش دما و واجذب حرارتی صورت می‌پذیرد. در واقع، این دستگاه شامل یک نمونه‌بردار مکشی داخلی است که وظیفه آن تزریق خودکار نمونه‌های حقیقی است. نمونه‌های جمع‌آوری شده بلافاصله به سیستم جداساز سریع گازی حرارتی منحصربه‌فرد (کروماتوگراف گازی سریع بدون ستون) وارد شده و با استفاده از مدولاسیون پهنای پالس حرارتی، عمل جداسازی نمونه حقیقی انجام می‌شود.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران افزود: از طریق کنترل و برنامه‌ریزی پهنای پالس اعمالی، توان حرارتی تحویلی با توجه به دمای تبخیر مواد مختلف قابل کنترل و برنامه‌ریزی بوده و از این‌رو می‌توان عمل جداسازی را بدون صرف زمان و تجهیزات ویژه (برخلاف آنچه که در کروماتوگراف‌های گازی معمول وجود دارد) به‌انجام رسانید.

دکتر صمیمی تاکید کرد: نکته اساسی و فوق‌العاده تأثیرگذار در محصول طراحی و ساخته شده، انجام عمل پیش‌تغلیظ پس از تزریق به دستگاه و به‌صورت داخلی است به‌گونه‌ای که از یک مش خاص در ابتدای سل استفاده می‌شود. با این کار نیاز به روش و تجهیز اضافی پیش از تزریق نبوده و مش مربوطه به‌صورت اتوماتیک پس از هر بار تزریق پاکسازی می‌شود. علاوه بر این، بخش‌های مختلف سل آشکارساز با ترتیب مناسبی کوچک‌سازی شده‌اند که این امر به قابل‌حمل شدن دستگاه کمک شایانی کرده است.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران گفت: طرح اول در راستای ارتقای زیرساخت‌های آزمون مورد نیاز بخش فضایی تعریف و اجرا شده و پروژه دوم نمونه بسیار موفقی از سرریز دانش فضایی به سایر صنایع است.

در سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی، تعداد ۲۰۰ طرح داخلی و ۵۰ طرح خارجی به مرحله داوری رسیده که از این بین، ۱۲ طرح شامل ۹ طرح داخلی و ۳ طرح خارجی برگزیده شده‌اند.